35:1 Վասն Սանատրկոյ թագաւորութեանն, եւ սպանման ծննդոցն Աբգարու, եւ վասն Հեղինեայ տիկնոջ:
| 35:1 Concerning the reign of Sanatruk, the murder of Abgar’s children, and concerning Queen Helen:
|
35:2 Սանատրուկ թագաւորեալ` զաւրս ժողովէ ի ձեռն քաջացն Բագրատունեաց եւ Արծրունեաց դայեկաց իւրոց, իջանել տալ պատերազմ ընդ որդիսն Աբգարու, զի բոլորումս տիրեսցէ թագաւորութեան:
| 35:2 When Sanatruk came to the throne, he gathered an army under the command of his tutors, the valiant Bagratunik’ and Artsrunik’, to descend and wage war against Abgar’s sons so that he might rule over the whole kingdom:
|
35:3 Եւ մինչ դեռ նա յայսմ էր` աստուածային իմն ակնարկութեամբ խնդրեցաւ վրէժ մահուանն Ադդէի յորդւոյն Աբգարու:
| 35:3 While he was occupied with this, by divine province the murder of Addē by Abgar’s son was avenged:
|
35:4 Քանզի սիւն կճեայ կանգնել տայր յԵդեսիայ ի վերնատունս ապարանից իւրոց, եւ ինքն ի ներքոյ կալով հրամայէր զորպէսն առնել. որ զերծեալ յունողացն` անկաւ ի վերայ նորա եւ խորտակեաց զոտսն եւ սատակեաց:
| 35:4 For he had a marble pillar set up in Edessa on the roof of his palace, and he himself was standing below giving orders as to how it should be done. But slipping from the grasp of those holding it and falling on him, it crushed his feet and killed him:
|
35:5 Եւ իսկոյն պատգամ բնակչաց քաղաքին եկն առ Սանատրուկ, խնդրելով պայման ուխտի, զի մի՛ վրդովեսցէ զնոսա ի քրիստոնէութեան հաւատոց, եւ նոքա տացեն զքաղաքն ի ձեռս եւ զգանձս թագաւորին:
| 35:5 Immediately a message came from the inhabitants of the city to Sanatruk, asking for a pact that provided he would not disturb them in their Christian faith they would hand over the city and the king’s treasures:
|
35:6 Զոր արարեալ` յետոյ ստեաց. նա եւ զամենայն զաւակ տանն Աբգարու մաշեաց սրով, բայց յաղջկանց, զորս եհան ի քաղաքէն բնակել ի կողմանս Հաշտենից:
| 35:6 This he did but later reneged. All the children of the house of Abgar he put to the sword, except the girls, whom he expelled from the city to settle in the regions of Hashteank’:
|
35:7 Սապէս եւ զգլուխ կանանցն Աբգարու, որում անուն էր Հեղինէ, առաքեաց յիւրային քաղաքն բնակել ի Խառան, թողլով նմա զտիկնութիւնն ամենայն Միջագետաց, փոխանակ բարեացն զոր գտեալ էր ի ձեռն նորա յԱբգարէ:
| 35:7 Likewise the chief of Abgar’s wives, who was called Helen, he sent to dwell in his own city Harran, leaving her the throne of all Mesopotamia in return for the benefits that he had gained from Abgar through her:
|
35:8 Այս Հեղինէ զարդարեալ հաւատովք, որպէս եւ զայր իւր զԱբգար, ոչ հանդուրժեաց բնակել ի մէջ կռապաշտիցն. այլ չոգաւ յԵրուսաղէմ յաւուրս Կղաւդեայ, ի սովին` զոր մարգարէացաւն Ագաբոս. եւ տուեալ զամենայն գանձս իւր յԵգիպտոս` գնաց ցորեան բազում յոյժ եւ բաշխեաց ամենայն կարաւտելոց. որում եւ վկայէ Յովսեպոս. որոյ եւ շիրիմ նշանաւոր կայ առաջի դրանն յԵրուսաղէմ մինչեւ ցայսաւր ժամանակի:
| 35:8 This Helen, adorned with the faith like her husband Abgar, could not bear to live among idolators but went to Jerusalem in the days of Claudius, during the famine that Agabus had predicted. Spending all her treasures in Egypt, she bought a great quantity of wheat and distributed it to all the needy, to which Josephus bears witness. Her famous mausoleum stands before the gate at Jerusalem to this very day:
|