1:0 ԳԻՐՔ ԱՌԱՋԻՆ ԾՆՆԴԱԲԱՆՈՒԹԻՒՆ ՀԱՅՈՑ ՄԵԾԱՑ:
| 1:0 Genealogy of Greater Armenia:
|
1:1 Պատասխանի թղթոյն Սահակայ, եւ խոստումն կատարել զհայցուածս նորա:
| 1:1 Reply to Sahak’s letter and promise to fulfill his request:
|
1:2 Մովսէս Խորենացի յաղագս մերոյս ի սկզբան յայսմ բանիցս Սահակայ Բագրատունւոյ խնդալ:
| 1:2 From Moses Khorenats’i to Sahak Bagratuni, greetings, at the beginning of this work concerning our people:
|
1:3 Զանսպառ խաղացմունս ի քեզ աստուածայնոցն շնորհացն եւ զանդուլ հոգւոյն ի վերայ քոց իմացուածոցդ զշարժմունս ծանեայ ի ձեռն գեղեցիկ խնդրոյս, յառաջ քան զմարմնոյդ` զհոգւոյդ ընկալեալ զծանաւթութիւն. որ եւ սիրելի իսկ իմոց ախորժակացս է, առաւել եւս սովորութեանցս:
| 1:3 Through your estimable request I have realized the unfailing effusion of divine grace upon you and the constant activity of the Spirit on your understanding, having come to know your soul before your person. Your request is dear to my interests and especially to my profession:
|
1:4 Վասն որոյ ոչ միայն գովել արժան է զքեզ, այլ եւ ի վերայ քո աղաւթել` առ ի լինել քեզ միշտ այսպիսի:
| 1:4 Therefore it is not only right to praise you but also to pray on your behalf that such you may ever remain:
|
1:5 Զի եթէ վասն բանին մեք, որպէս ասի, պատկեր Աստուծոյ, եւ դարձեալ` Առաքինութիւն բանականին է խոհականութիւն, եւ քո յայսոսիկ անհատ ցանկութիւն` ապա ուրեմն գեղեցիկ մտածութեամբ զխոհականութեանդ քո վառ եւ բորբոք պահելով զկայծակն` զարդարես զբանն, որով մնաս առ ի լինելն պատկեր. ի ձեռն որոյ եւ զայսորիկ զսկզբնատիպն ասիս ուրախացուցանել, գեղեցիկ եւ չափաւոր մոլութեամբ յայսոսիկ մոլեալ եւ զակատեալ:
| 1:5 For if on account of our reason, as it is said, we are the image of God, and furthermore if the virtue of a rational being lies in intellection and you have an assiduous desire for these matters, then by keeping alive and aflame the spark of your intellect by such noble discernment, you ornament reason, whereby you remain in the image. Thus, you may be said to make reason’s archetype rejoice, being moved and stirred to this goal by a noble yet moderated passion:
|
1:6 Առ որով տեսանեմ եւ զայս, զի եթէ որք յառաջ քան զմեզ եւ կամ առ մեաւք եղեն հարուստք եւ իշխանք աշխարհիս Հայոց, ոչ ընդ ձեռամբ անկելոց իւրեանց արդեաւք գտելոց իմաստնոց զայսպիսեացս հրամայեցին կարգել զյիշատակս բանից, եւ ոչ արտաքուստ ուստեք այսոցիկ ի ներքս ածել խորհեցան աւժանդակութիւնս իմաստից, եւ զքեզ այժմ այսպիսի եղեալ ծանեաք, - ապա ուրեմն յայտ է, թէ ամենեցուն քան զքեզ նախագունիցն ճանաչիս վեհագոյն, եւ բարձրագունից արժանաւոր գովութեանց, եւ յայսպիսիս պատկանաւոր դնիլ յարձանագրութիւնս բանից:
| 1:6 In which regard this too I see, that if those who before us or even in our own time were the nobles and princes of Armenia neither gave similar commands to those wise men who were under their authority to compose histories, nor thought of bringing in from outside the assistance of wise men - now that we have realized that you are so disposed it is clear that you must be recognized as superior to all your predecessors and worthy of the greatest praise and deserving of inscription in such a monument as this:
|
1:7 Յաղագս որոյ հեշտաբար ընկալեալ զքո խնդիրդ` աշխատասիրեցայց ածել ի կատարումն, յանմահ յիշատակ թողուլ զայս քեզ եւ որ զկնի քո գալոց են ազգք. զի եւ ազգի ես նախնականի, եւ քաջ եւ արգասաւոր` ոչ միայն ի բանս եւ ի պիտանաւոր խոհականութիւնս, այլ եւ ի մեծամեծս եւ ի բազում գործս արժանափառս. զորս յիշատակեսցուք ի կարգի պատմութեանս, յորժամ զորդի ի հաւրէ ծննդաբանելով ազգաբանիցեմք զբովանդակն, իսկ զՀայաստանեայցս նախարարութիւնս, զամենեցուն զուստն եւ զզիարդն յայտնելով համառաւտ եւ հաւաստի, որպէս ի յունականս կայ ի պատմութիւնս:
| 1:7 So having received your request with pleasure, I shall labor to bring it to completion in order to leave this as an immortal memorial to you and your descendants to come. For your family is an ancient one, valiant and fertile not only in words and useful counsels but also in great and numerous glorious deeds that we shall record in the course of this history when we shall trace all the genealogies from father to son. Indeed, I shall describe briefly but faith fully the origin and formation of all the Armenian noble families as these are found in certain Greek histories:
|