8:176 As for what one of your very learned men said, that the god Mihr was born from a mortal mother and is king as divine offspring and is a partner of the seven noble gods:
| 8:176 Զոր եւ ձեր ոմն քաջ յիմաստնոցն ասաց, եթէ Միհրն աստուած մայրածին էր ի մարդկանէ, եւ թագաւոր աստուածազաւակ է, եւ համհարզ քաջ եւթներորդաց աստուածոց:
|
8:177 If it is right to believe in that fable—which in your religion you claim to be actually real—we no longer believe in fables but are pupils of the great prophet Moses. With him God spoke in the bramble on Sinai, and face to face he set down the law and gave it to him. He made known to him this material world as created and his own immaterial essence as Creator of these elements from nothing. And he revealed to him that this earth with its earthly beings and heaven with the heavenly beings were the works of his hands:
| 8:177 Եւ եթէ հաւատալ արժան է առասպելաբանութեանդ, զոր դուք եւ գործովք իսկ կատարեալ ցուցանէք ի դենիդ ձերում, մեք ոչ եւս առասպելացն հաւատամք, այլ աշակերտք եմք մեծին Մովսիսի մարգարէին, ընդ որում Աստուած խաւսեցաւ ի մորենւոջն ի Սինէ, եւ դէմ յանդիման աւրէնս գրեաց եւ ետ ցնա. եւ ծանոյց զնիւթեղէն աշխարհս իբրեւ զարարածս, եւ զիւր աննիւթ էութիւնն՝ արարիչ նիւթոցս յոչընչէ. եւ զերկիրս երկրաւորաւքս եւ զերկինս երկնաւորաւք ծանոյց նմա, զի գործք ձեռաց նորա են:
|
8:178 The inhabitants of heaven are angels, and the inhabitants of earth men. Man, and angel alone are rational, while God is above heaven and earth:
| 8:178 Բնակիչք երկնի՝ հրեշտակք, եւ բնակիչք երկրի՝ մարդիկ. բանաւոր՝ մարդ եւ հրեշտակ միայն, եւ Աստուած ի վեր քան զերկինս եւ զերկիր:
|
8:179 All creatures carry out the commands he orders without reasoning, and never do they cross the limit imposed on them. Only man and angel have been left free in their own will, for they are rational. If they abide by his command, they are immortal and sons of God:
| 8:179 Եւ ամենայն արարածք անբանութեամբ կատարեն զհրամանս պատուիրանի նորա, եւ ոչ երբէք անցանեն ըստ եդեալ սահմանն իւրեանց. բայց մարդ եւ հրեշտակ ազատ թողեալ ի կամս անձին, քանզի մտաւորք են, եթէ կայցեն ի հրամանի նորա, անմահք են եւ որդիք Աստուծոյ:
|
8:180 He gave all creation into subjection—earth to men and heaven to the angels. But if they disobey and transgress the commandment, they will be opposing God and will receive disgrace and be deprived of each one’s honor, so that his dominion may appear blameless and the transgressors be put to shame at their transgressions:
| 8:180 Զբոլոր արարածս տուեալ է ի ծառայութիւն, զերկիրս՝ մարդկան, եւ զերկինս՝ հրեշտակաց. ապա եթէ ստունգանիցեն եւ անցանիցեն զպատուիրանաւ, զընդդէմսն գործեսցեն Աստուծոյ, յիւրաքանչիւր պատուոցն զանարգանս ընկալցին. զի երեւեսցի տէրութիւնն անբամբաս, եւ յանցաւորք յանցանացն ամաւթալից:
|
8:181 But if you err in ignorance, I who have secure knowledge am unable to follow your error:
| 8:181 Իսկ եթէ դու ի տգիտութեան վրիպեալ ես, ես որ հաստատունս գիտեմ, ոչ կարեմ գալ զկնի քո մոլորութեանդ:
|
8:182 If I become a pupil of your lack of learning, the two of us would go to irretrievable destruction—and perhaps I worse than you because I have as witness to me the very voice of God: “A servant, he says, who does not know the will of his lord and does something worthy of the bastinado is beaten, but less”; whereas he who is informed of the king’s will and transgresses in his presence, is greatly punished without propitiation:
| 8:182 Եթէ աշակերտիմ անուսումնութեանդ, երկոքինս յանգիւտ կորուստն մատնիմք, թերեւս ես չարագոյն քան զքեզ, քանզի վկայ ունիմ ինձ զինքնասաց ձայնն Աստուծոյ. Ծառայ, ասէ, որ ոչ գիտէ զկամս տեառն իւրոյ, եւ արժանի գանի ինչ գործ գործէ, ըմպել ըմպէ գան, այլ սակաւագոյն իսկ որ տեղեկագոյն է կամաց թագաւորին, եւ յանցանէ ինչ առաջի նորա, առանց բարեխաւսի բազմապատիկ տանջի:
|
8:183 So, I beg you and all those under your authority: do not be greatly tormented with me, nor I less so with you. But let me and you and all your host with your valiant king so study divine Scripture that we may escape those torments, scorn hell, avoid the inextinguishable fire, inherit the kingdom, and in this transitory life possess unending glory that passes not away:
| 8:183 Արդ աղաչեմ զքեզ եւ զամենեսեան, որ ընդ քոյով իշխանութեամբ են. մի՛ դու ընդ իս բազմապատիկ տանջիր, եւ ոչ ես ընդ քեզ սակաւագոյն. այլ ես եւ դու եւ ամենայն բազմութիւնդ հանդերձ արի թագաւորաւդ այնպէս աշակերտեսցուք աստուածային գրոց, զի ի տանջանացն ապրեսցուք, եւ զդժոխս արհամարհեսցուք, եւ յանշէջ հրոյն զերծանիցիմք, եւ զարքայութիւնն ժառանգիցեմք, եւ անցաւոր կենաւքս զանանց մեծութիւնն անվախճան ունիցիմք:
|
8:184 But accept what you dread and you will straightaway learn the truth:
| 8:184 Բայց յորմէ դուդ զարհուրեալ ես՝ դիւրահաւան լեր, եւ վաղվաղակի աշակերտիս ճշմարտութեանն:
|
8:185 One of the hosts of immortal angels left heaven in revolt. Coming to our world, with treacherous words and a false promise, he proffered an unrealizable hope to the untested, inexperienced, and newly created man, as to a child, turning his mind upwards so that by eating of the fruit of the tree—which he had been commanded not to approach—he might become god:
| 8:185 Ոմն ի հրեշտակաց յանմահիցն գնդէն ստամբակեալ եւ ի բաց գնացեալ յերկնից, եւ ի մեր աշխարհս եկեալ՝ պատիր բանիւք եւ սուտ խոստմամբ զանլինելի յոյսն առաջի դնէր՝ իբրեւ տղայ մանկան՝ անփորձ եւ անկիրթ նորաթեք մարդոյն, ի վեր հայեցուցանելով զմիտս նորա, ուտելով ի պտղոյ ծառոյն, - յոր հուպն չհրամայեաց երթալ, - զի լիցի աստուած:
|
8:186 So, he forgot God’s command, was tricked into following that erring deceit, and lost the glory of immortality that he possessed; nor did he gain the dream of his hope:
| 8:186 Իսկ նորա մոռացեալ զպատուիրանն Աստուծոյ, խաբեցաւ զկնի մոլար խաբէութեանն, կորոյս զոր ունէր զփառս անմահութեանն, եւ չեհաս երազայոյս կարծեացն:
|
8:187 Therefore, expelled from the place of life, he was cast into this corruptible world, in which you too now dwell and senselessly err following the new counselor—no longer by eating of the forbidden tree but by calling creatures god, worshipping the dumb elements, offering food to demons who have no stomachs, and neglecting the Creator of all:
| 8:187 Վասն որոյ եւ մերժեալ ի կենաց տեղւոյն, ընկեցաւ յապականելի աշխարհս, յորում եւ դուք էք բնակեալ այժմ, եւ ցնորեալ մոլորիք զկնի նորին խրատտուի. ոչ եւս ուտելով ի պատուիրեալ ծառոյն, այլ զարարածս աստուած ասելով, եւ անխաւս տարերցս երկիր պագանելով, եւ անորովայն դիւաց կերակուր մատուցանելով, եւ յարարչէն բոլորեցունց ի բաց լինելով:
|
8:188 The evil counselor is not satisfied but wishes to outdo himself in committing evil:
| 8:188 Ոչ յագի չար խրատտուն, այլ կամի, զի քան զինքն չարագոյնս արասցէ:
|
8:189 For the demons do not lead anyone to destruction by force, but they sweeten sins for man’s desires and by blandishments seduce the unlearned into error—just as many men urge their friends to theft and brigandage, not doing anything by force but by false deceit causing them to commit many evil deeds, leading some to sorcery, some to fornication, and others to innumerable other impure acts:
| 8:189 Քանզի դեւքն ոչ եթէ բռնաբար զոք վարեն ի կորուստ, այլ զմեղս քաղցրացուցանեն ի կամս մարդոյն, եւ ողոքանաւք որսան զանուսմունս ի խաբէութիւն, որպէս բազում մարդիկ զընկերս իւրեանց ի գողութիւն եւ յաւազակութիւն. իբր ոչ եթէ բռնի ինչ վարելով, այլ պատիր խաբէութեամբ տան գործել բազում չարիս, զոմանս ի կախարդութիւն, եւ զոմանս ի պոռնկութիւն, եւ զոմանս յանթիւ ի բազում յայլ իրս աղտեղութեան:
|
8:190 Through just judges they pay the penalty of death—not that the judges of a good God are beneficent and those of an evil one malevolent; for it is often the case that evil deeds are done by good men, and then wholly good deeds by the most wicked men:
| 8:190 Եւ արդար դատաւորաւք վրէժ առնուն մահու չափ. իբր ոչ եթէ բարի Աստուծոյ դատաւորք իցեն բարեգործ, եւ չարին չարագործ. զի բազում անգամ է՝ զի ի բարի մարդկանէ չարք լինին, եւ յետոյ ի չարագունից անտի կատարելագոյն բարիք:
|
8:191 The righteous judges who judge evildoers are not called evil and tormentors but very good and benevolent. Their nature is one, and not two; but from one of them acts of two kinds derive—disastrous for some and munificent for others:
| 8:191 Եւ դատաւորք ստոյգ, որք դատին զչարագործս, ոչ եթէ չարք անուանին եւ չարչարիչք, այլ յոյժ բարիք եւ բարեգործք. եւ բնութիւն մի է, եւ ոչ երկու. իսկ ի միոջէ անտի գործք երկուութեան երեւին, ոմանց սատակիչք, եւ ոմանց պարգեւատուք:
|
8:192 And if it is the case among men that judges protect the kingdom by means of punishment through royal authority, how much more does God protect the whole of this world, he who wishes life for everyone and not death:
| 8:192 Եւ եթէ առ մարդիկ այս պաշտի ի ձեռն թագաւորական վիճակին խրատուն խնամ տանել իւրում իշխանութեանն, ո՞րչափ եւս առաւել Աստուծոյ բոլոր աշխարհս, որ ընդ ամենեցուն կեանս կամի եւ ոչ զմահ:
|
8:193 So, where transgression increased, he inflicted all with death; but where there was attentive obedience, he bestowed gifts of immortality:
| 8:193 Եւ ահա ուր բազմացաւ յանցաւորութիւն, տանջեաց զամենեսեան մահուամբ. իսկ ուր եղեւ ունկնդրութիւն հնազանդութեան, շնորհեաց զպարգեւս անմահութեան:
|
8:194 He is the true God, Creator of us all, whom you blaspheme with your impudent and unbridled mouth in fearless and unquivering arrogance:
| 8:194 Այն է ճշմարիտ Աստուած՝ բոլորեցունց մեր արարիչ, զոր դու աներասանակ արձակ բերանով անահ աներկիւղ համարձակութեամբ հայհոյես:
|
8:195 Abandoning the saving name Jesus Christ, you call him the son of Pandurak and suppose him to be a deceiver; you corrupt and dishonor the heavenly salvation to the destruction of yourself and of the whole world:
| 8:195 Թողեալ զՅիսուս Քրիստոս զփրկական անունն՝ Փանդուրակայ որդի անուանես, եւ մարդ մոլորեցուցիչ կարծես. եւ զերկնաւոր փրկութիւնն աղաւաղես եւ անարգես ի կորուստ անձին եւ բոլոր աշխարհիս:
|
8:196 For this you will pay the eternal penalty of torments, condemned to the unquenchable fire of hell with all your companions—the first, middle, and last:
| 8:196 Զոր տալոց եւ հատուցանելոց ես զանանցական վրէժ տանջանացն յանշէջ հուրն սպառնացեալ գեհենին, հանդերձ ամենայն գործակցաւք քովք, առաջնովք եւ միջնովք եւ վերջնովք:
|
8:197 But we acknowledge God in this fashion, and in the same we believe without doubting:
| 8:197 Այլ մեք այսպէս գիտեմք զԱստուած, եւ ի սոյն հաւատամք յաներկբայս:
|
8:198 God who made this world, the same came and was born from the Holy Virgin Mary, as the prophets previously indicated, without any bodily intervention:
| 8:198 Աստուած, որ արար զաշխարհս, նոյն եկն եւ ծնաւ ի սուրբ կուսէն Մարիամայ, յառաջագոյն նկատելով մարգարէիցն, առանց իրիք պատճառանաց մարմնաւոր կարգի:
|
8:199 Just as he made this massive body, the world, from nothing, likewise without any bodily mediator he took flesh from the unsullied Virgin—truly and not in a shadowy appearance:
| 8:199 Որպէս յոչընչէ արար զայս մեծ մարմին աշխարհս, սոյնպէս առանց իրիք մարմնական միջնորդի առ զմարմինն յանփորձ կուսէն ճշմարտիւ, եւ ոչ ստուերագիր երեւմամբ:
|
8:200 He was truly God and became truly man. In becoming man he did not lose his divinity, nor in remaining God did he spoil his humanity, but he remained the same and one:
| 8:200 Էր Աստուած ճշմարտիւ, եւ եղեւ մարդ ճշմարտիւ. ոչ ի լինելն մարդ՝ կորոյս զաստուածութիւնն, եւ ոչ ի կալ մնալն Աստուած՝ աղաւաղեաց զմարդկութիւնն, այլ նոյն եւ մի:
|